Jeukende bultjes: oorzaken en oplossingen

Jeukende bultjes kunnen gekmakend zijn. Het is een duidelijk herkenbare klacht met verschillende mogelijke oorzaken. Die oorzaken bespreken we in dit blog, met bijbehorende symptomen, zodat de verschillen duidelijk worden. We leggen je vervolgens uit, welke stappen je kunt nemen om wat aan je klachten te doen.

We behandelen de meest voorkomende oorzaken van jeukende bultjes. En we geven tips wat je tegen jeukende bultjes kan doen.

Inhoudsopgave

• Netelroos
• Insectenbeten: de rups, de mug, de vlooi en de bedwants
• Zonneallergie
• Warmte-uitslag
• Huidaandoeningen: folliculitis, eczeem of psoriasis
• Wat te doen tegen jeukende bultjes?
• Samenvatting

Netelroos

Netelroos is een huiduitslag die vaak hevig jeukt. Het begint met rode vlekjes, die daarna kunnen overgaan in verdikte, rode of bleke plekken. De bulten die ontstaan, worden galbulten genoemd. Een belangrijk kenmerk van netelroos is dat deze jeukende bulten plotseling kunnen opkomen.

Meestal verdwijnen ze ook weer relatief snel. Dat kan binnen uren zijn of hooguit een dag.

Hoe ontstaat netelroos?

Netelroos kan om verschillende redenen ontstaan. Bijvoorbeeld door een aanraking met planten of dieren, zoals bij brandnetels (vandaar de naam netelroos) of door de aanraking van een kwal.

Daarnaast kunnen de galbulten optreden na het eten van allergene voeding zoals melk, vis, ei, noten, alcohol, fruit, of voedingsmiddelen die sterk verrijkt zijn met kleurstoffen.

Ook kan netelroos als bijwerking optreden bij bepaalde medicaties, door een allergie, door opwarming van de huid of door druk op de huid.

Iets minder vaak voorkomend is het ontstaan van netelroos door een virus, zoals een verkoudheid of buikgriep. Dit wordt ook wel ‘virale urticaria’ genoemd.

De stof histamine speelt een rol bij het ontstaan van netelroos. Histamine ligt opgeslagen in het lichaam en komt vrij doordat het lichaam geprikkeld wordt. Waardoor dit komt is vaak niet bekend.

Netelroos is chronisch als je er langer dan zes weken last van hebt. Wanneer netelroos op redelijk korte termijn opkomt en weer verdwijnt heb je te maken met de acute variant.

Hoe herken je netelroos: de symptomen

Netelroos herken je aan plotseling ontstane, rode bulten op de huid die redelijk plat zijn, soms sterk omlijnd en vaak verschillen ze van grootte. De bulten of plekken kunnen gaan samenvloeien.

De jeukende bulten bij netelroos kunnen op vele plekken op je lichaam voorkomen. Maar vaak zie je ze op delen van je lichaam die blootgesteld worden aan irriterende stoffen of allergenen. Denk bijvoorbeeld aan de armen en benen, handen en voeten en het gezicht. Maar ook op de romp, nek en schouders en plekken die gevoelig zijn voor warmte en vocht, zoals lichaamsplooien, komt het voor.

Insectenbeten: de rups, de mug, de vlo en de bedwants

Er zijn meerdere soorten insecten die als gevolg van een beet jeukende bultjes kunnen veroorzaken. Dit geeft dan een ontstekingsreactie op de plek van de bult. We bespreken de vier meest bekende.

1. De muggenbeet

De gewone muggenbeet veroorzaakt op de plek van de beet een sterk jeukende bult. Bij een heftige reactie kan er zelfs een blaasje of een blaar ontstaan. Na een aantal dagen verdwijnt het bultje en daarmee de jeuk en roodheid meestal vanzelf weer.

Lees ook het blog: Wat helpt het beste tegen een jeukende muggenbult?

2. De vlooienbeet

Vlooienbeten leiden vaak tot kleine, rode bultjes die ontstaan op de plek van de beet. Dit gaat gepaard met erge jeuk. Bij overgevoeligheid kan de uitslag zich over het hele lichaam verspreiden.

3. Bedwantsen

Beten van bedwantsen veroorzaken vaak jeuk, waarbij dan rode, gezwollen bultjes ontstaan. Deze beten ontstaan meestal op huid die tijdens het slapen onbedekt is, zoals de armen, benen en rug. Wanneer een bedwants je bijt, blijft het zelden bij één beet. Er zijn altijd meerdere beten die achter elkaar ontstaan. Je treft daarom bijna altijd meerdere bultjes op je huid. De bultjes zitten dan dicht bij elkaar, vaak zelfs in een rijtje.

4. Processierupsen

De eikenprocessierups valt je niet lastig met beten, in tegenstelling tot de insecten die we eerder beschreven. Nee, deze larve van de gelijknamige vlinder heeft een ander listig trucje: bij bedreiging laat het beestje zijn haartjes los. Deze vliegen in het rond en kunnen zo je huid, ogen of luchtwegen bereiken. Hierdoor ontstaat jeuk, bultjes, blaasjes en een rode huid.

Maar vaak gaan de jeukende, rode bultjes ook gepaard met andere symptomen zoals rode, gezwollen ogen, een loopneus, kriebel in de keel, hoesten, kortademigheid, duizeligheid, koorts en overgeven. Deze symptomen kunnen soms wel twee weken aanhouden.

Zonneallergie

Zonneallergie is een overgevoeligheidsreactie op UV-licht waarbij de huid overmatig reageert. De zon is niet de enige bron die deze overgevoeligheid veroorzaakt. Het kan ook door de straling van de zonnebank komen. De meest voorkomende vorm is polymorfe lichteruptie (PLE). Deze allergie kan plotseling ontstaan, zelfs bij mensen die eerder zonlicht goed verdroegen. Vrouwen en mensen met een lichte huid lopen meer risico.

Symptomen zoals jeukende bultjes, blaasjes en roodheid verschijnen meestal na de eerste blootstelling aan zonlicht in het voorjaar. Klachten verdwijnen vaak in de winter maar keren daarna weer terug.

Lees verder: Zonneallergie: symptomen, oorzaak en wat te doen.

Warmte-uitslag

Warmte-uitslag ontstaat wanneer je zweetklieren verstopt raken, vaak in warme en vochtige omstandigheden. Op zulke plekken kan je zweet namelijk niet snel genoeg verdampen, wat leidt tot een ophoping ervan. Dit veroorzaakt kleine, rode bultjes die meestal jeuken of een prikkelend gevoel geven. Een goed voorbeeld van zo’n omgeving is de sauna. Maar ook na een warme douche of bij extreem warm weer waarbij je veel transpireert kun je er last van hebben.

Zweet is niet de enige veroorzaker van blokkades in de zweetkanalen. Ook vuil of dode huidcellen die zich ophopen, cosmetica, lotions en te strakke kleding kunnen ervoor zorgen dat de zweetkanalen afgesloten raken.

Lees verder: Rode en jeukende huiduitslag: Wat te doen?

Huidaandoeningen:

Folliculitis

Folliculitis is een ontsteking van de haarzakjes die wordt uitgelokt door irritatie van de huid door een chemische of fysieke oorzaak. De ontsteking kan overal optreden in het lichaam waar zich haren bevinden. Daar ontstaan dan kleine, harde, rode bultjes die flink kunnen jeuken.

Op deze pagina van huidarts.com lees je alles over folliculitis.

Eczeem

Eczeem wordt vaak gekenmerkt door een droge, schilferige huid die erg jeukt. Hier kunnen bultjes bij ontstaan, maar het is niet het meest typerende kenmerk van eczeem. Om de klachten te verminderen, kun je onze eczeemcrème voor je gesloten eczeemhuid gebruiken.

Psoriasis

Psoriasis is een veelvoorkomende, niet-besmettelijke, chronische huidaandoening. De ziekte wordt veroorzaakt door een versnelde productie van huidcellen. Je herkent de aandoening door rode, vaak samenvloeiende plekken die bedekt zijn met dikke schubachtige witte of zilverachtige schilfers (celophoping van dode huidcellen) en kunnen jeuken.

De psoriasis guttata is eigenlijk de enige vorm waarbij rode, jeukende bultjes duidelijke en onderscheidende kenmerken zijn. Bij deze variant zijn de dikke, schubachtige, witte of zilverachtige schilfers, die zo kenmerkend zijn voor psoriasis minder duidelijk aanwezig.

Voor chronische huidaandoeningen is het raadzaam een dermatoloog te raadplegen. Behandelingsopties kunnen corticosteroïdencrèmes, hydraterende lotions, of andere gespecialiseerde behandelingen omvatten.

Wat te doen tegen jeukende bultjes?

Om jeukende bultjes te verlichten, kun je verschillende oplossingen overwegen. De oplossingen zijn afhankelijk van de oorzaak.

• Bij het ontstaan van allergische reacties door netelroos is het vermijden van de eerder besproken triggers een voor de hand liggende maatregel die je kunt overwegen. Dit kan soms een lastige keuze betekenen. Je zult dan bijvoorbeeld allergene voeding of medicatie waar je baat bij hebt, toch moeten vermijden. Als dit lastig te realiseren is, kan antihistaminica een oplossing bieden. Kies je hiervoor, dan doe je dit in overleg met de huisarts.
• Tegen insectenbeten zoals van muggen, vlooien of bedwantsen, kan een koelmiddel of antihistaminicum verlichting bieden. Een koelmiddel kan bijvoorbeeld een koelcompressor zijn, of een anti-jeuk crème, waarbij ingrediënten zijn toegevoegd die een verkoelende werking hebben op de huid, waardoor jeuk meer op de achtergrond verdwijnt. Bij processierupsen is het belangrijk om de huid goed te wassen en eventuele haren te verwijderen.
• Voor zonneallergie is het beperken van blootstelling aan zonlicht en het gebruik van zonnebrandcrème met een hoge SPF belangrijk. Een preventieve werking dus.
• Bij warmte-uitslag helpt het dragen van luchtige, ademende kleding, en het vermijden van hitte om verdere irritatie te voorkomen. Een koud kompres op de getroffen gebieden helpt bij het verminderen van jeuk.
• Tot slot kunnen huidaandoeningen zoals folliculitis het beste behandeld worden met specifieke antibacteriële crèmes of medicatie zoals antibiotica voorgeschreven door een dermatoloog. Laat je hierover goed informeren.

De voordelen van ALHYDRAN Anti Itch Care

ALHYDRAN Anti Itch Care is speciaal ontwikkeld om jeuk te verlichten. Het verkoelende ingrediënt iCOOL ML – Menthyllactaat speelt hierin een belangrijke rol en is een niet-allergeen alternatief voor menthol. De crème is geschikt bij alle huidaandoeningen met jeukklachten.

Samenvatting

Jeukende bultjes kunnen door meerdere oorzaken ontstaan. Netelroos is een veelvoorkomende oorzaak. Ook insectenbeten kunnen enorme jeuk veroorzaken en komen vaak voor. Elke oorzaak voor jeukende bultjes kan een andere oplossing vereisen.

ALHYDRAN Anti Itch Care is een anti-jeuk crème die breed ingezet kan worden tegen jeukklachten. Deze crème geeft verlichting bij jeuk en vermindert de drang om te krabben.